De vraag is simpel: van hoeveel nu levende Nederlanders is – statistisch gezien – een grootvader geboren voor 1800? En wel langs natuurlijke weg, dus niet door adoptie of juridische spitsvondigheden. De gedachte dat er nu, in 2012, mensen zouden zijn wier opa in 1799 of nog vroeger is geboren, lijkt op het eerste gezicht absurd. Maar theoretiseer even mee: mannen kunnen tot op hoge leeftijd kinderen verwekken. Door diverse oorzaken gebeurt dat niet zo vaak, maar het kan, en het gebeurt.
Stel: een man is geboren in 1799. Hij krijgt een kind, een zoon, in 1865. Nog eens 65 jaar later, in 1930, krijgt die zoon een kind. Dat kind is nu 82 jaar. Dat is toch niet onredelijk?
Nog even een illustratie aan de hand van een concreet voorbeeld. Christopher James Chaplin, het jongste kind van Charlie Chaplin, is geboren in 1962, toen zijn vader 73 was (gegevens uit de Wikipedia). Christopher James is nu 50. Zijn vader, Charlie, was geboren in 1889. Diens vader had dus al voor 1800 geboren kunnen zijn; maar nee, Charles Sr. was van 1863. Maar we hebben nog volop speling. Stel dat de kleinzoon nu niet 50 was, maar 85. Veel mensen bereiken tegenwoordig die leeftijd. Dan zou zijn vader, mutatis mutandis, niet geboren zijn in 1889 maar in 1854. Om tot 1799 te geraken hebben we dan alleen nog maar een man nodig die op zijn 55ste een kind krijgt – geen exorbitante aanname.
Het is duidelijk dat er, om het antwoord op mijn vraag te vinden, stevig gerekend zal moeten worden. Ik hoop iemand te vinden die over voldoende kennis van de bevolkingsstatistiek beschikt, en die er bovendien lol in heeft zijn of haar tanden erin te zetten. Misschien is het wel een mooi onderwerp voor een scriptie statistiek. Of misschien heeft iemand van het CBS er aardigheid in. Mijn nattevingerschatting: honderd nu levende Nederlanders voldoen aan de eis. Dit is een statistische, niet aan personen gebonden abstractie. Vervolgens zou het natuurlijk aardig zijn om een concreet persoon te vinden die aan de eis voldoet.
Ik zal hier enige ruchtbaarheid aan gegeven, en verder is het afwachten.
Ik verzoek iedereen die dit bericht overneemt, deze oorspronkelijke site erbij te noemen, opdat eventueel nieuws mij bereikt.
(De eis is bewust geformuleerd als ‘voor 1800’ en niet als ‘in de 18de eeuw’, om te voorkomen dat de hele millenniumdiscussie over wanneer een eeuw precies eindigt, nog eens wordt overgedaan, en afleidt van de eigenlijke vraag.)
Zegt het voort!
Jaap Engelsman
(Zie 29 juli 2012 in dit blog.)
Ik zie nu dat er o.a. in de Navorser al eerder naar gezocht is. Karel Knip behandelde in de Wetenschapsbijlage van NRC Handelsblad van 14-1-2006 de kwestie van de 18de-eeuwse opa, althans in de variant pre-Waterloo-opa. Hij concludeerde dat er zo'n 300 Nederlanders moesten zijn wier opa voor Waterloo geboren is.
BeantwoordenVerwijderen